Curatele is een manier om iemand te beschermen die niet goed voor zijn/haar geldzaken, bezit en persoonlijke zaken kan zorgen. Dit is de zwaarste beschermingsmaatregel. Iemand die onder curatele staat is handelingsonbekwaam. Hij mag bijvoorbeeld niet zelfstandig contracten afsluiten of gezag over kinderen hebben.
De rechter spreekt curatele alleen uit als de lichtere beschermingsvormen (bewind, mentorschap of een combinatie hiervan) onvoldoende zijn.
Een curator heeft onder meer de volgende taken en verplichtingen:
Het aanvragen van de curatele gaat via de Rechtbank. De curator of de betrokken zorgverlener dient deze aanvraag in. De rechter kan ook een tijdelijke beschermingsvorm instellen. Hij wijst dan een tijdelijke (provisionele) bewindvoerder aan. Deze beschermt de financiële en persoonlijke belangen van de betrokkene. De betrokkene blijft handelingsbekwaam. De tijdelijke beschermingsvorm loopt totdat er een curator is. Of totdat de rechter het verzoek tot ondercuratelestelling heeft afgewezen.
Curatele stopt bij een overlijden, maar kan ook worden omgezet naar een combinatie van bewindvoering en mentorschap. Een rechter zal dit uitspreken wanneer blijkt dat de situatie waarvoor de curatele was uitgesproken is verbeterd. Vanaf dat moment is de cliënt weer handelingsbekwaam.